อะไรบ้างที่ไม่ใช่อาหาร Plant-based whole food?
การรับประทานอาหารพืชเป็นหลักเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดที่ช่วยให้คุณมีสุขภาพดี ซึ่งรวมถึงผลไม้ ผัก ธัญพืช พืชตระกูลถั่วและสมุนไพร อาหารจากพืชเป็นหลักอุดมไปด้วยแร่ธาตุ สารอาหารสูงและให้พลังงานประมาณ 7-15% ของพลังงานทั้งหมด อาหารจากพืชมีสารอาหารที่จำเป็นเช่น โปรตีน ไขมัน แคลเซียม เหล็ก วิตามินและคาร์โบไฮเดรต 1
ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ อาหารสกัดและแปรรูปไม่ใช่อาหารจากพืช อาหารจากสัตว์ประกอบด้วยเนื้อสัตว์ สัตว์ปีก ปลา ไข่และผลิตภัณฑ์จากนม แม้ว่าอาหารทั้งสองประเภทจะมีจำนวนแคลอรี่เท่ากัน แต่อาหารที่ทำจากสัตว์นั้นแตกต่างจากอาหารจากพืชเรื่องการมีประโยชน์ต่อสุขภาพ บทความนี้ให้ข้อมูลเชิงลึกว่าอาหารใดบ้างที่ไม่รวมอยู่ในอาหารจากพืชและเพราะเหตุใด
เหตุใดเนื้อสัตว์จึงไม่เหมือนอาหารที่ทำจากพืช
เนื้อสัตว์อุดมไปด้วยโปรตีน ไขมันและคาร์โบไฮเดรต การบริโภคเนื้อแดงและเนื้อสัตว์แปรรูปในปริมาณสูงจะเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือดซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิต เนื้อสัตว์มีแอล-คาร์นิทีน (ส่วนประกอบของโปรตีนจากสัตว์) แบคทีเรียในลำไส้จะเปลี่ยนแอล-คาร์นิทีนไปเป็นสารประกอบที่ทำให้ผนังหลอดเลือดแข็งตัวและหนาขึ้น และอาจจะไปอุดตันหลอดเลือดแดง หลอดเลือดหัวใจอุดตันนี้สามารถนำไปสู่โรคหลอดเลือดหัวใจและหัวใจวายได้ ในอาหารจากพืชจะพบปริมาณโปรตีนในพืชตระกูลถั่ว เมล็ดธัญพืช ผักและผลไม้ซึ่งอุดมไปด้วยเส้นใยและไขมันในอาหาร ช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ 2
เหตุผลที่ปลาไม่ได้เป็นอาหารจากพืชเป็นหลัก?
แม้ว่าปลาจะมีกรดไขมันโอเมก้าสูง ซึ่งมีส่วนช่วยในเรื่องสุขภาพหัวใจ การเจริญเติบโตและพัฒนาการของเด็ก แต่ปลาไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของอาหารที่มาจากพืช ปลาบางชนิดมีสารปรอทสูง ระดับปรอทในร่างกายมนุษย์ที่สูงนี้อาจส่งผลต่อพัฒนาการของทารกในครรภ์และอาจทำลายสมองและเส้นประสาทได้ สารปรอทที่ปนเปื้อนในอาหารจะถูกดูดซึมเข้าสู่กระแสเลือดแล้วสูบฉีดไปทั่วร่างกาย ปรอทในระดับสูงอาจสะสมในร่างกายซึ่งนำไปสู่ภาวะไตวาย ปลาไม่ได้เป็นแหล่งของกรดไขมันโอเมก้าเพียงอย่างเดียว สิ่งเหล่านี้สามารถพบได้ในอาหารจากพืช เช่น มะกอก ถั่วเหลือง อะโวคาโดและเมล็ดทานตะวัน 3
ทำไมผลิตภัณฑ์นมจึงไม่รวมอยู่ในอาหารที่ทำจากพืชทั้งหมด?
แม้ว่าผลิตภัณฑ์จากนมจะอุดมไปด้วยแคลเซียม โพแทสเซียมและฟอสฟอรัส แต่ก็ไม่รวมอยู่ในอาหารจากพืช ระดับคอเลสเตอรอลที่สูงในนม อาจนำไปสู่ปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพมากมาย การบริโภคนมอาจบ่งบอกถึงการบริโภคไขมันในอาหารโดยรวม โดยเฉพาะอย่างยิ่งไขมันอิ่มตัวซึ่งสัมพันธ์กับความเสี่ยงมะเร็งเต้านม นมอาจมีสารปนเปื้อนเช่นยาฆ่าแมลงที่อาจเป็นสารก่อมะเร็ง ในนมบางชนิดอาจมีอินซูลิน เช่น growth factor-I ซึ่งจะเพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งเต้านม แหล่งที่มาจากพืชเช่น บรอกโคลี กะหล่ำปลีเขียว กระหล่ำ ผักคะน้า หัวผักกาด น้ำส้ม และมันเทศเทียบเท่ากับผลิตภัณฑ์นมที่มีปริมาณสารอาหาร
ทำไมสัตว์ปีกจึงไม่รวมอยู่ในอาหารที่ทำจากพืช?
ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ปีกสามารถอาจปนเปื้อนยาต้านจุลชีพและยาป้องกันพยาธิหรือยาฆ่าแมลง การได้รับยาต้านจุลชีพอาจทำให้แบคทีเรียดื้อยาต้านจุลินทรีย์ในแต่ละบุคคล ผลิตภัณฑ์จากสัตว์ปีก อาจมีแบคทีเรียซัลโมเนลลาซึ่งพบในระบบทางเดินอาหารของสัตว์และนก เพื่อทดแทนสัตว์ปีกให้ใช้แหล่งโปรตีนมังสวิรัติเช่น พืชตระกูลถั่ว อาหารถั่วเหลือง และเมล็ดธัญพืชรวมกันในอาหารของคุณ 5
เหตุใดอาหารที่ผ่านการสกัดและแปรรูปจึงไม่ได้รับการจัดหมวดหมู่ภายใต้อาหารจากพืชทั้งหมด?
อาหารที่มีการแปรรูป ได้แก่น้ำมัน เกลือ น้ำตาลและวัตถุเจือปนอาหารอื่นๆ เมื่ออาหารจากพืชผ่านกระบวนการสกัดหรือแปรรูป ไฟเบอร์และไฟโตนิวเทรียนท์จะลดน้อยลง คาร์โบไฮเดรตที่ผ่านการสฟกัด ขัดสี เช่น น้ำตาล แป้งขัดขาวและอาหารแปรรูปอื่นๆ สามารถทำให้เราเจ็บป่วยและเสียสุขภาพ การอักเสบ การออกซิเดชั่นและการก่อมะเร็ง อาหารจากพืชเป็นหลักช่วยป้องกันการเกิดโรคและการลุกลาม การบริโภคอาหารที่มีส่วนผสมของพืชซึ่งอุดมไปด้วยไฟเบอร์และไฟโตนิวเทรียนท์ช่วยในการควบคุมน้ำหนัก
อาหารจากพืชเป็นหลัก มีประโยชน์ต่อร่างกาย มีคุณค่าทางโภชนาการเพียงพอและมีส่วนช่วยในการป้องกันการรักษาและแม้แต่การย้อนกลับของโรคเรื้อรังบางชนิดได้ ประโยชน์ที่แท้จริงของการรับประทานอาหารจากพืชที่หลากหลาย มีความสัมพันธ์กับการลดความเสี่ยงของโรคหัวใจขาดเลือด โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคอ้วน ความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง การควบคุมน้ำหนัก ความเจ็บป่วยจากเรื้อรังและลดการพึ่งพายาให้เหลือน้อยที่สุด
References:
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3662288/
Philip J Tuso, MD. Nutritional Update for Physicians: Plant-Based Diets. Perm J. 2013 Spring; 17(2): 61–66.
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2974007/
A Ashaye,J Gaziano, and L Djoussé. Red meat consumption and risk of heart failure in male physicians. Nutr Metab Cardiovasc Dis. Author manuscript; available in PMC 2012 Dec 1.
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28763666
Li Z et al. Are concentrations of alkaline earth elements in maternal hair associated with risk of neural tube defects? Sci Total Environ. 2017 Jul 28;609:694-700.
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4524299/
Hassan MALEKINEJAD and Aysa REZABAKHSH. Hormones in Dairy Foods and Their Impact on Public Health - A Narrative Review Article. Iran J Public Health. 2015 Jun; 44(6): 742–758.
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3274138/
Robin Jarquin et al. Development of Rapid Detection and Genetic Characterization of Salmonella in Poultry Breeder Feeds. Sensors (Basel). 2009; 9(7): 5308–5323.
